Jak napisać statut federacji?

Statut jest kluczowym, wręcz konstytutywnym dokumentem dla federacji organizacji pozarządowych. Razem z Prawem o Stowarzyszeniach określa on sposób organizacji federacji, cele federacji, a także sposoby realizacji postawionych celów. Z uwagi na samorządność trzeciego sektora (wynikającą m.in. z konstytutywnego prawa do zrzeszania się) federacje same określają swoje cele, programy działania, struktury organizacyjne oraz mają prawo do uchwalania aktów wewnętrznych dotyczących działalności organizacji.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy Prawo o stowarzyszeniach statut określa:

• nazwę federacji odróżniającą ją od innych federacji, stowarzyszeń, organizacji i instytucji,
• teren działania i siedzibę,
• cele i sposoby ich realizacji,
• sposób nabywania i utraty członkostwa, przyczyny utraty członkostwa, prawa i obowiązki członków,
• władze, tryb dokonywania wyborów, uzupełniania składu oraz ich kompetencje,
• sposób reprezentowania federacji oraz zaciągania zobowiązań majątkowych, a także warunki ważności uchwał,
• sposób uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek członkowskich,
• zasady dokonywania zmian statutu,
• sposób rozwiązywania się związku.

Powyżej enumeratywnie wymienione zakresy tematyczne są niezbędne, aby statut federacji miał moc prawną. Warto pamiętać, że są one „minimum”, a nie „maksimum” regulacji federacji organizacji pozarządowej. W związku z tym organizacje-założyciele mogą poszerzyć statut o postanowienia dotyczące dodatkowych władz statutowych, specyficznych aktywności itd.