Felieton

Jak funkcjonuje sąd polubowny

icon
icon
2 minut
Udostępnij
Źródło: freepik.com

Co do zasady alternatywne metody rozwiązywania sporów zostały pierwotnie wprowadzone do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych1, a następnie pojawiały się sukcesywnie w Kodeksie karnym, ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich, ustawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, aż w końcu zostały włączone do Kodeksu postępowania cywilnego, które stanowią podstawowe źródło prawne dla postępowania arbitrażowego.

Regulacje prawne dotyczące postępowania arbitrażowego znajdują się w części piątej Kodeksu postępowania cywilnego. Została ona dodana do Kodeksu w 2005 r. i w sposób całościowy reguluje przepisy dotyczące arbitrażu i sądu polubownego. Polska regulacja sądownictwa polubownego w całości opiera się na przepisach ustawy modelowej UNCITRAL opracowanej przez Komisję Międzynarodowego Prawa Handlowego ONZ, co świadczy o jej nowoczesnym charakterze. W art. 1154-1217 KPC zostały zawarte zasady dotyczące sądownictwa arbitrażowego, zapis na sąd polubowny, właściwość sądu polubownego, sposób postępowania przed sądami polubownymi jak również prawa i obowiązki stron. Kodeks reguluje także procedury stwierdzenia wykonalności orzeczeń arbitrażowych krajowych oraz uznania i stwierdzenia wykonalności orzeczeń zagranicznych sądów polubownych.

Polskie sądy polubowne działają na podstawie i w granicach prawa oraz na podstawie wydanych przez nie aktów wewnętrznych w postaci regulaminów i statutów. Każdy sąd może doprecyzować ogólne zasady znajdujące się w części piątej KPC i kreować je według własnych idei i pomysłów.

Do źródeł prawnych arbitrażu należą również umowy międzynarodowe w tym wspomniana już wcześniej ustawa modelowa UNCITRAL, umowy handlowe, konwencje (np. Konwencja nowojorska o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych z 10 czerwca 1958 r.) oraz zasady słuszności ex aequo et bono i zwyczaje umowne.

Sąd polubowny orzeka przede wszystkim na podstawie przepisów prawa, na których strony oparły łączący je stosunek prawny, a w braku takich przepisów na podstawie przepisów wskazanych przez normy kolizyjne. Sąd arbitrażowy bierze pod uwagę postanowienia umowy łączące strony oraz ustalone zwyczaje funkcjonujące dla danego stosunku prawnego2.

źródła:

  1. Dz. U. z 1991 r. Nr 55, poz. 236, z późn. zm.
  2. http://www.codozasady.pl/podstawy-funkcjonowania/,

    dostęp: 13.08.2020 r.

Tekst opublikowany we współpracy z Ośrodkiem Analiz Cegielskiego.

autor: Anna Jackowska

Czy stowarzyszenie można zlikwidować poprzez uchwałę o samorozwiązaniu?

nie
tak, jeśli w statucie stowarzyszenia widnieje odpowiedni zapis o sposobie jego rozwiązania
stowarzyszenie może być rozwiązane jedynie przez sąd
Loading ... Loading ...

Zobacz także

Aktualności

Czy Święty Mikołaj Biega? W Bytomiu i owszem!