Arbitrem inaczej sędzią sądu polubownego może zostać każda osoba fizyczna bez względu na obywatelstwo, mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Wyjątek stanowi sędzia państwowy, który nie może być arbitrem. Nie dotyczy to sędziów w stanie spoczynku. Jeżeli strona wyznaczy arbitra, który nie spełnia warunków przewidzianych powyżej, stanowi to pod-stawę skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego.
Zgodnie z art. 1173 KPC sąd powołując arbitra bierze pod uwagę kwalifikacje, jakie arbiter powinien mieć stosownie do porozumienia stron oraz inne okoliczności, które zapewniają powołanie na arbitra osoby niezależnej i bezstronnej. Przepis ten określa kryteria jakimi powinien się kierować sąd polubowny przy powoływaniu arbitra na wniosek strony. Określenie tych kryteriów ma charakter przykładowy. Nie chodzi tutaj o wyznaczenie arbitra z wykształceniem prawniczym, ale o znajomość spraw będących przedmiotem sporu, np. przy sprawie z zakresu budownictwa, pożądane jest, aby arbitrem był fachowiec z tej dziedziny (np. inżynier budownictwa)1. Drugą kwestią jest niezależność i bezstronność arbitra. Arbiter nie powinien być powiązany z żadną ze stron. Zbadanie takich okoliczności sąd powinien przeprowadzić przed powołaniem arbitra. Powołując jedynego arbitra lub arbitra przewodniczącego w sprawach między stronami zamieszkujących w innych państwach sąd ma obowiązek rozważenia potrzeby powołania osoby niezwiązanej z żadnym z tych państw2.
Czy arbiter może dostać wynagrodzenie?
Tak, arbiter ma prawo do wynagrodzenia za swoje czynności oraz do zwrotu wydatków poniesionych w związku z wykonywaniem tych czynności odpowiedzialność stron jest solidarna. Jeżeli strony nie porozumiały się z arbitrem co do wysokości wynagrodzenia, arbiter może żądać wynagrodzenia odpowiedniego do nakładu pracy oraz wartości przedmiotu sporu3.
źródła:
K. Flaga-Gieruszyńska, A. Zieliński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2019, s. 2008.
Art. 1173 § 2 KPC
Art. 1179 KPC.
Tekst opublikowany we współpracy z Ośrodkiem Analiz Cegielskiego.
Loading ...
