Organizacje pozarządowe mają coroczny obowiązek sprawozdawczy, który polega na przedstawieniu odpowiednim organom raportów ze swojej działalności merytorycznej, a także ze swoich aktywności finansowych. Podstawą do zakresu danych, które muszą być zawarte w sprawozdaniu finansowym organizacji pozarządowych jest załącznik 6 do Ustawy z dnia 29 września 1994 t. o rachunkowości1.
Elementami sprawozdania finansowego są:
• Nazwa, siedziba, adres organizacji;
• Numer we właściwym rejestrze sądowym albo ewidencji, w której znajduje się organizacja;
• Wskazanie czasu trwania działalności jednostki, jeżeli jest on ograniczony;
• Wskazanie czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności przez jednostkę w dający się przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania przez nią działalności;
• Omówienie przyjętych zasad polityki rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów, amortyzacji, ustalenia wyniku finansowego oraz sposobu sporządzania sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa o rachunkowości pozostawia prawo wyboru;
• Opisu aktywów trwałych, aktywów obrotowych;
• Pasywów, zobowiązań i rezerwy na zobowiązania;
• Przychodów, kosztów, zysku/straty z działalności statutowej;
• Przychodów, kosztów, zysku/straty z działalności gospodarczej;
• Kosztów ogólnych zarządu;
• Przychodów, kosztów, zysku/straty z działalności operacyjnej;
• Przychodów, kosztów, zysku/straty z działalności finansowej;
• Zysku/straty brutto;
• Wysokości podatku dochodowego;
• Zysku/straty netto2.
Okres sprawozdawczy jest równy rokowi obrotowemu co do zasady pokrywającemu się z rokiem kalendarzowym. Sprawozdanie finansowe powinno być przyjęte za pomocą uchwały organu wskazanego w statucie (co do zasady są to Walne Zgromadzenie Członków Stowarzyszenia, Rada Fundacji, Komisja Rewizyjna, Organ Nadzoru), a także podpisane przez wszystkich członków zarządu. Uchwała przyjmująca sprawozdanie finansowe jest dołączana do sprawozdania w formie załącznika3. Członek zarządu ma pra-wo do odmówienia podpisania sprawozdania finansowego, jednak w tej sytuacji, jest on zobowiązany do pisemnego uzasadnienia odmowy. Uzasadnienie odmówienia podpisania sprawozdania finansowego także jest dołączane w formie załącznika do sprawozdania finansowego. Sprawozdania finansowe organizacji pozarządowych są adresowane do Urzędów Skarbowych4. W sytuacji, gdy stowarzyszenie lub fundacja prowadzą działalność gospodarczą, to są dodatkowo zobowiązane, do przesłania swojego sprawozdania bezpośrednio do Krajowego Rejestru Sądowego5.
Z uwagi na wyżej opisaną finansową specyfikę polskiego świata organizacji pozarządowych, w celu przedstawienia jego charakterystyki, zostały wytypowane organizacje stanowiące grupę reprezentatywną dla całego sektora. Szczególna uwaga została poświęcona podmiotom wywołującym największe kontrowersje. Wynikają one z profilu aktywności podejmowanych przez organizacje, z rozmiaru budżetu zarządzanego przez organizacje, ze skali oddziaływania na opinie publiczną oraz charakter trzeciego sektora z powodu możliwości regrantingowych posiadanych przez organizacje, czy w końcu z uwagi na niejasne powiązania budżetowe z podmiotami posiadającymi swoje siedziby poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Analiza dotyczy jednakowo dużych organizacji, jak i mniejszych podmiotów mających istotny wpływ na polskie życie publiczne. W celu jak najczytelniejszego przedstawienia zebranych danych, część finansowa przedmiotowej analizy jest oparta o wykresy oraz tabele okraszone krótkimi komentarzami, od-noszącymi się do faktycznych źródeł, z których poszczególne organizacje czerpią środki finansowe. Tabele zawierają informacje na temat przychodów uzyskanych przez wybrane organizacje z wyszczególnieniem kapitału wynikającego z działalności statutowej (przychody wynikające z nieodpłatnej działalności statutowej pożytku publicznego, a także pozostałe przychody z działalności statutowej), pozostałych przy-chodów operacyjnych, a także przychodów finansowych (wśród których można wymienić dywidendy, udziały w zyskach, odsetki, zysk ze zbycia inwestycji, a także inne).
W każdym jednostkowym przypadku wykorzystane dane zostały zebrane z ostatnich dwóch lat działalności organizacji, z których podmiot udostępnił swoje sprawozdania finansowe. Dane z roku 2020 mają szczególną wartość, ponieważ był to rok, w trakcie którego organizacje pozarządowe musiały mierzyć się ze zmianami w funkcjonowaniu związanymi z globalną pandemią koronawiursa. Wierzymy, że pandemia nie wprowadziła nowych, istotnych procesów, a jedynie przyśpieszyła trendy, które już wcześniej kiełkowały (digitalizacja dokumentacji i materiałów programowych, rozpowszechnienie e-szkoleń, zdalne spotkania, wydarzenia terenowe organizowane z wykorzystaniem aplikacji oraz technologii poszerzonej rzeczywistości). W związku z tym uważamy, że porównanie danych z roku 2019 z danymi uzyskanymi za rok 2020 pozwoliły zaobserwować nowe prawidłowości, które będą wciąż obecne w świecie organizacji pozarządowych w długim okresie. W sytuacji, gdy analizowana organizacja nie przedstawiła swoich sprawozdań finansowych oraz sprawozdań merytorycznych za rok 2020, a jednocześnie z uwagi na profil działania jest istotna by zrozumieć charakter polskiego trzecie-go sektora, zdecydowaliśmy się na wykorzystanie danych zebranych za lata 2018-2019. Przy każdej organizacji jest podana informacja, czy dane zostały zebrane z lat 2019-2020, czy z lat 2018-2019.
https://www.biznes.gov.
pl/pl/firma/podatki-i-ksiegowosc/chce-prowadzic-ksiegowosc/kto-i-kiedy-musi-skladac-sprawozdania-finansowe-do-krs, [dostęp: 01.09.2021 r.].Powyższy tekst opublikowany został we współpracy z Ośrodkiem Analiz Cegielskiego.
autor: Dominik Zdebik
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.
Brak wydarzeń.