Blisko milion kobiet z całej Polski czynnie uczestniczy w działaniach podejmowanych przez Koła Gospodyń Wiejskich. Założenie pierwszego Koła datuje się na rok 1877. Dlatego też konkurs organizowany przez Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi powstał z myślą o uhonorowaniu historii pokoleń kobiet zrzeszających się w tej formie. Nabór prac rozpoczął się w tegoroczny Dzień Kobiet, a zakończy się 30 kwietnia.
Zwykle konkursy odnoszą się do szerszych skrawków historii, w tym jednak wypadku organizatorzy postanowili dać szansę na upamiętnienie i udokumentowanie działalności Kół Gospodyń Wiejskich i ich starań dla lokalnych społeczności. Co więcej, przesłane pracę będą służyć popularyzacji tej formy pozarządowej działalności społecznej. Uznaje się, że pierwsza tego typu organizacja na terenie Polski powstała w 1877 roku z inicjatywy Filipiny Płaskowickiej we wsi Janisławice, a 50 lat wcześniej istniało już Towarzystwo Gospodyń na Pomorzu. Zatem korzenie tradycji wypracowanej przez KGW sięgają daleko i warto przypomnieć kształt wcześniejszych działań i zobaczyć, jak wpłynęło to na obecne Koła.
Każda z uczestniczek konkursu będzie miała za zadanie stworzyć esej, wypracowanie opisujące dzieje powstania Koła Gospodyń, do którego należy. Forma literacka jest dowolna – może to być opowiadanie, dziennik, pamiętnik, reportaż, anegdotę. Na ocenę pracy wpływ będzie miał jednakże kunszt stylu pisarskiego, stopień w jakim autor zainteresuje czytelnika swoim wywodem, oryginalność i oczywiście poprawność językowa. Nagroda za pierwsze miejsce wynosi pół tysiąca złotych.
Koła Gospodyń pełnią bardzo istotną funkcję wśród społeczności wiejskich. Są to ośrodki, w których skupia się wiejskie życie społeczne i towarzyskie – organizowane są ważne dla społeczności wydarzenia: biesiady, dożynki, kiermasze. KGW często są również miejscem podtrzymywania tradycji, kultury i folkloru wiejskiego. Gdyby określić najważniejsze obszary działalności Kół, byłyby to działania związane z wychowaniem i edukacją dzieci i młodzieży, dbanie o zaplecze socjalne polskich wsi.
W ostatnich latach Kołach Gospodyń zauważalne są pozytywne tendencje wychodzenia poza nauczanie kobiet jedynie czynności bardziej prozaicznych, takich jak gotowanie, szycie, utrzymywanie porządku czy zarządzanie gospodarstwem. Teraz w wielu Kołach kładzie się nacisk również na rozwój zawodowy i osobisty członkiń. Prowadzone są działania na rzecz zwiększenia przedsiębiorczości u wiejskich kobiet i umożliwiane jest zwiększanie umiejętności potrzebnych do wykonywania zawodu. Potrzeba zmiany tendencji rozwojowych Kół wzięła się przede wszystkim z tego, iż coraz więcej kobiet zamieszkujących tereny wiejskie, oprócz prowadzenia gospodarstwa i zajmowania się domem, podejmuje się również zawodowej pracy zarobkowej.
Kobiety same wyszły z inicjatywa, uświadamiając sobie, że krzewienie dziedzictwa kulturalnego i ludowego jest owszem ważne, lecz samorozwój, nawiązywanie znajomości i zwiększanie swoich umiejętności poprawiających pozycję na rynku pracy jest ważniejsze. Z tego też powodu, współczesne Koła Gospodyń zapewniają zaplecze kulturowe, organizują wyjazdy, warsztaty, wykłady i wszelkiego rodzaju zajęcia, mające pomóc im w realizacji celów.
Bardzo możliwe, że do wszelkich zmian przyczyniła ustawa z dnia 9 listopada 2018 o kołach gospodyń wiejskich, która zmieniła ich status prawny, jednocześnie podnosząc ich rangę. Wcześniej KGW wyrastały z kółek rolniczych, działając na podstawie ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników. Nie były zatem oddzielnymi jednostkami (chyba że były powoływane na zasadach stowarzyszenia zwykłego. Od wejścia w życie ustawy, Koła powstające po 29 listopada 2018 roku wpisywane są do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich, tym samym zyskując osobowość prawną i możliwość staranie się o różnorakie dotacje. Następnie działalność Koła ustalana jest poprzez stworzenie oddzielnego statutu. Ważne, aby zawrzeć w nim informację dotyczącą pozyskiwania funduszy czy prowadzenia działalności zarobkowej (o ile zależy na tym członkom Koła). Oczywiście, KGW powstałe przez wprowadzeniem nowej ustawy nadal mogą funkcjonować i funkcjonują. Co więcej, jeżeli chcą rozpocząć korzystanie z pomocy finansowej mogą starać się o rejestrację do ARiMR. Bez tej rejestracji, ze wsparcia finansowego korzystać nie mogą, ponieważ obowiązują je przepisy z ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników.
Loading ...
