Organizacje i grupy rekonstrukcyjne ożywiają historię

Nie od dziś wiadomo, że aby najlepiej zrozumieć historię trzeba ją przybliżyć tak blisko, aby była aż namacalna i to właśnie dzięki rekonstrukcjom historycznym możemy dotknąć historię i wyobrazić sobie historyczne wydarzenia. W Polsce działa bardzo wiele grup rekonstrukcji historycznej składających się z pasjonatów historii. Dzięki ich zaangażowaniu i pasji możemy spotkać się z historią praktycznie każdego okresu naszego kraju i świata. Grupy przedstawiają inscenizacje z czasów Bitwy pod Cedynią, Bitwy pod Grunwaldem, Narodowych Powstań, Bitwy Warszawskiej czy Powstania Warszawskiego. Czasem jedna grupa skupia się tylko na jednym okresie, a zdarza się tak, że jedna grupa rekonstrukcyjna zaprezentuje nam wydarzenia odległe o dwa stulecia.

Jedną z najbardziej rozpoznawalnych inscenizacji historycznych w Polsce jest bez wątpienia rekonstrukcja bitwy pod Grunwaldem. Jest ona jedną z trzech największych rekonstrukcji w Europie. Co roku, od kilkudziesięciu lat na polach grunwaldzkich pojawia się ponad 2000 rycerzy z Polski, Niemiec, Francji, Czech i Białorusi a ich poczynania ogląda średnio od 60 do 80 tysięcy widzów. Jako, że od dziecka mieszkam w Golubiu-Dobrzyniu – miejscowości, która słynie m.in. z Golubskiego średniowiecznego zamku, na którym co roku odbywa się Wielki Międzynarodowy Turniej Rycerski muszę przyznać, że dzięki zamiłowaniu i zaangażowaniu rekonstruktorów każdy widz może poczuć się jak w czasach wojen polsko-krzyżackich. Podczas turnieju można obserwować potyczki rycerzy i zmagania zręcznościowe, można również spróbować strzału z łuku lub kuszy. Bez wątpienia rycerze w zbrojach pieszo i konno robią ogromne wrażenie i namacalnie przybliżają historię średniowiecznego rycerstwa. Podczas turniejów od niedawna można zobaczyć również Chorągiew Husarską Województwa Kujawsko-Pomorskiego, która przybliża historię i wygląd jednej z najbardziej elitarnych formacji w historii Polski.

Najczęściej jednak możemy spotkać się z inscenizacjami dotyczącymi okresu II wojny światowej. W 2020 roku mogliśmy zobaczyć m.in. rekonstrukcje bitwy pod Tomaszowem Lubelskim, w którym swój udział wzięły np. Grupa Rekonstrukcji Historycznej 7 Dywizjonu Artylerii Konnej i Stowarzyszenie Historyczne „Garnizon Toruń”. Organizacja z Torunia nie tylko prowadzi żywe lekcje historii, ale także współorganizowała konferencje naukową „Siły Zbrojne RP – Siła i Honor”. „Garnizon” uświetnia swoją obecnością i inscenizacjami różne rocznice. Rekonstruktorów stowarzyszenia mogliśmy spotkać podczas 80. Rocznicy Wybuchu II Wojny Światowej na Westerplatte lub na ulicach Torunia 1 sierpnia – w rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Bardzo ciekawie działającą grupą jest również Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej Barbarossa. Odtwarza ona niemieckie jednostki z okresu II wojny światowej, a w szczególności skupia się na kampanii wrześniowej i froncie zachodnim z przełomu lat 1944/1945. „Barbarossa” wywodzi się z Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Ariergarda”, która jako pierwsza w Polsce odtwarzała oddziały SS walczące na początku wojny. Stowarzyszenie bardzo aktywnie przybliża historię nie tylko podczas rekonstrukcji, ale również w mediach społecznościowych.

Organizacje zajmujące się upowszechnianiem historii poprzez rekonstrukcje angażują się również na rzecz innych. Pięknym przykładem takiego działania był piknik historyczny na rzecz małej Zosi chorej na SMA, który odbył się w Forcie I Toruń i został zorganizowany przez Stowarzyszenie Grupa Rekonstrukcji Historycznej „REX” przy wsparciu innych grup rekonstruktorów. Podczas pikniku można było oglądać i dotykać umundurowania, sprzętu w postaci broni czy samochodów nawiązujących do różnych okresów historycznych. Goście pikniku mogli również zwiedzić Twierdze I Toruń. Samo stowarzyszenie na co dzień opiekuje się twierdzą i oprowadza po niej zwiedzających. Ponieważ pasjonaci historii nie tylko chcą ją odtwarzać i przybliżać, ale również ją odnajdywać bardzo często możemy spotkać się  z poszukiwaczami, którzy znajdują różne historyczne przedmioty, a następnie udostępniają je, a my możemy przeżywać żywe lekcje historii.

Jakub Kamiński

fot. screen YT Mateusz Lange