Jak polepszyć administrację? – NGO kształcą kadry

Organizacje pozarządowe zajmujące się zagadnieniami prawnymi oraz administracyjnymi nie są niczym wyjątkowym. Ich głównym celem jest oddziaływanie na życie publiczne poprzez wywieranie nacisku na rządzących w zakresie zmian legislacyjnych i praktyk funkcjonowania urzędów. Jednym z takich podmiotów jest Warszawskie Seminarium Aksjologii Administracji, które za główny cel obrało sobie działanie na rzecz dobrej administracji w oparciu o aksjologię charakterystyczną dla państw z kręgu europejskiej kultury prawnej – dla aktywiusz.pl pisze Tomasz Bojanowski.

Warszawskie Seminarium Aksjologii Administracji (WSAA) działa ponad 20 lat. Nieformalnie od 1997 roku, gdy to jego pomysłodawca, prof. dr hab. Zbigniew Cieślak zaczął popularyzować ideę współpracy między młodymi badaczami oraz różnymi uczelniami i jednostkami naukowymi. Od tego czasu Fundacja gromadzi pod swoją pieczą osoby związane z różnymi środowiskami naukowymi w Warszawie. Przez lata funkcjonowania Fundacja może pochwalić się wychowaniem niespełna 50 doktorów oraz 3 doktorów habilitowanych. Niektórzy z nich tworzą dziś Radę Fundacji, w szczególności w tym gronie należy wymienić: dr Krzysztofa Wąsowskiego, dr hab. Bartosza Majchrzaka, dr Agatę Kosieradzką-Federczyk i dr Michała Klimaszewskiego

Do 2018 roku WSAA działało jako seminarium, miejsce wymiany poglądów – inicjatywa, która połączyła wielu ludzi ponad podziałami. Działalność Seminarium pozwoliła na wprowadzenie do dyskursu prawniczego powiewu świeżości oraz efektywności poprzez zachęcanie konkurujących ze sobą „szkół” różnych poglądów do współpracy oraz tworzenia wspólnych stanowisk. Prace studialne WSAA stanowią odzwierciedlenie stanu i obszaru badań poszczególnych uczestników seminarium prawa administracyjnego, w tym kontroli społecznej. Autorzy nie poprzestają jedynie na teoretycznych rozważaniach, ale też przede wszystkim – starają się przeprowadzić krytyczną ocenę obecnych regulacji i formułować wnioski de lege ferenda. Zakresy prac studialnych obejmowały do tej pory zagadnienia procedury administracyjnej, nauki o administracji, prawa administracyjnego materialnego oraz nowych zjawisk w administracji publicznej. Wiele z prac dotyczyło tematyki partycypacji, kontroli społecznej, dostępu do informacji.

Ze względu na wzrost liczby podejmowanych działań, pomysłodawcy seminarium od 2016 roku zmierzali do zinstytucjonalizowania oraz sformalizowania jego działalności – co udało się w roku 2018, gdy Warszawskie Seminarium Aksjologii Administracji zostało zarejestrowane jako Fundacja.

WSAA corocznie organizuje bądź współorganizuje przynajmniej trzy otwarte, ogólnodostępne i ogólnopolskie konferencje naukowe. W latach ubiegłych były to m.in: „Identyfikacja istoty wartości w administracji publicznej w latach 1997 – 2017. Dwudziestolecie Warszawskiego Seminarium Aksjologii Administracji” (z udziałem prof. Granata, prof. Stępkowskiego oraz dr Kozielewicza) czy konferencja „Polska służba cywilna po 1989 r.” (współorganizowana z Krajową Szkołą Administracji Publicznej oraz Radą Służby Publicznej).

Do tego roku działalność Warszawskiego Seminarium Aksjologii Administracji była związana przede wszystkim z światkiem akademickim oraz wymianą poglądów naukowych. Niemniej, za namową młodych, aktywnych osób „nestorzy” postanowili wprowadzić trochę ożywienia w działalność Fundacji. Co za tym idzie, podzielili się „władzą” w Fundacji z młodzieżą i rozpoczęli realizację nowego projektu, który jest odpowiedzią na problemy i wyzwania dzisiejszej administracji. W ten sposób powstał pomysł na program „Administracja pod kontrolą”. To trzyletni program stworzony w celu upowszechniania szeroko rozumianej działalności strażniczej, monitorowania zjawisk ksenofobicznych oraz przeciwdziałania przyczynom przestępczości. Co interesujące jest on skorelowany w czasie wdrażania ustawodawstwa unijnego z zakresu ochrony osób zaangażowanych w działalność strażniczą, czyli tzw. sygnalistów.

Program opiera się na trzech filarach: szkoły liderów, spotkań lokalnych i szeroko pojętej działalności internetowej.

Szkoła liderów to propozycja dla osób zaangażowanych społecznie, chcących zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności. Program składa się z 6 weekendowych szkoleń w Warszawie, w trakcie których uczestnicy będą brali udział w wykładach, warsztatach oraz spotkaniach monitoringowych. Udział w Szkole Liderów jest bezpłatny, organizatorzy zapewniają również nocleg oraz wyżywienie podczas zjazdów. Spotkania lokalne to konferencje w gminach i powiatach, które mają poruszyć problemy związane z funkcjonowaniem społeczeństwa obywatelskiego i samorządów. W ramach konferencji lokalni decydenci oraz społecznicy będą mogli skorzystać z wiedzy ekspertów, nabyć nowe umiejętności  i wymienić się poglądami.

Z kolei działalność online to część, gdzie osoby zainteresowane działalnością strażniczą będą mogli korzystać z wiedzy ekspertów oraz realnych kazusach, które omawiają ważne kwestie związane z funkcjonowaniem społecznej kontroli administracji publicznej. Baza wiedzy będzie składała się z wiadomości, tekstów ekspertów, poradników oraz webinarów.

Nowy projekt – Administracja pod kontrolą – dopiero co rozpoczął swoje funkcjonowanie, niemniej związane są z nim duże nadzieje. Głównym celem programu jest propagowanie działalności strażniczej w swoich lokalnych ojczyznach. Takie działanie jest formą realizacji konstytucyjnych zasad legalizmu i demokratycznego państwa prawnego. Co więcej jest to jeden z wyrazów wysoko rozwiniętego społeczeństwa obywatelskiego.

Warszawskie Seminarium Aksjologii Administracji w swojej wieloletniej historii zrealizowało wiele projektów, których celem było działanie na rzecz dobra wspólnego i dobrej administracji. Czasy się zmieniają, a Fundacja nie chce spuszczać z tonu. O tym jak poradzi sobie w nowej rzeczywistości i nowych warunkach dowiemy się w przyszłości.

Tomasz Bojanowski

Źródła:

https://spis.ngo.pl/304115-fundacja-warszawskie-seminarium-aksjologii-administracji

https://www.wit.edu.pl/wydawnictwa-naukowe/prace-studialne-wsaa

fot. SzkołaLiderów/WSAA