Podziękowanie Przemysława Jaśkiewicza dla Wojciecha Kaczmarczyka

Dziękuję, Wojtku

W toczącej się dyskusji na temat Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (NIW) pada wiele argumentów, oskarżeń, pochwał, opinii. Dyskusja wywołuje duże emocje. Trwa ona praktycznie od momentu powstania NIW. Każdy nowy program, każdy nowy konkurs, każde ogłoszenie wyników konkursu wywoływało falę komentarzy zarówno w internecie jak i w mediach. Świadczy to o tym, że programy wsparcia, których operatorem jest NIW są bardzo potrzebne społeczeństwu obywatelskiemu, że odpowiadają na jego potrzeby. Programy te są traktowane jako stały element funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego w Polsce.

A przecież NIW działa dopiero od 6 lat. Do 2017 był tylko jeden program dedykowany do całego społeczeństwa obywatelskiego (FIO). Nie było żadnej polityki Rządu RP wobec społeczeństwa obywatelskiego a Rada Działalności Pożytku Publicznego (RDPP) była branżowym ciałem doradczym przy Ministrze Pracy i Polityki Społecznej.

Stan prawny i instytucjonalny, który teraz traktowany jest jako istniejący „od zawsze”, został wprowadzony po 2016 roku. Powstały pionierskie programy wsparcia dla społeczeństwa obywatelskiego takie jak Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich (PROO) gdzie po raz pierwszy Rząd III RP zdecydował się wesprzeć rozwój instytucjonalny organizacji obywatelskich. Innym, pionierskim programem był Korpus Solidarności mający na celu wsparcie rozwoju wolontariatu systematycznego. Po raz pierwszy też systemowo zdecydowano się wesprzeć ruch harcerski i skautowy. Potem powstawały kolejne rządowe programy tzw. tematyczne obejmujące różne, ważne sfery życia społeczeństwa obywatelskiego. Nie zastanawiamy się, że ktoś te programy musiał przygotować, ktoś te programy musiał napisać, a potem wdrożyć. Nie myślimy o tym, że są to konkretne osoby. Jedną z takich osób jest Wojciech Kaczmarczyk. Brał udział w tworzeniu założeń koncepcyjnych polityki rządu RP wobec społeczeństwa obywatelskiego, a potem, już jako Dyrektor NIW, wdrażał realizację tych programów. To dzięki niemu, jego zaangażowaniu i energii powstał NIW stając się nowoczesną i sprawne działającą agencją wykonawczą.

Dbał również o wzmacnianie roli i znaczenia Rady Działalności Pożytku Publicznego (RDPP), która po przeniesieniu do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów stała się ważnym elementem dialogu obywatelskiego. Wojtek był jej wieloletnim współprzewodniczącym i angażował się bardzo aktywnie w jej działalność. Starał się aby były w niej reprezentowane różne nurty społeczeństwa obywatelskiego, za co niejednokrotnie był krytykowany przez polityków związanych z Rządem. Dbał o rozwój dialogu obywatelskiego i stąd wieloletnia współpraca z Konwentem Wojewódzkich Rad Działalności Pożytku Publicznego.

Społecznicy działający w zorganizowanym i niezorganizowanym społeczeństwie obywatelskim chlubią się wrażliwością na sprawy drugiego człowieka. Każdy z nich uważa (i słusznie), że prowadzona przez niego działalność jest najważniejsza. I każdy społecznik oczekuje przede wszystkim uznania, którym na przykład może być słowo „dziękuję”.

Sektor obywatelski był i, mam nadzieję, ciągle jest miejscem merytorycznego dialogu stąd nadzieja, że gdy opadnie już kurz po licznych w tym roku kampaniach wyborczych, w ramach spokojniejszej refleksji będzie możliwość obiektywnie ocenić to co już osiągnięto i w ramach tego sprawiedliwie ocenić osoby, które się do tego przyczyniły. I może wtedy przyjdzie czas na słowo „dziękuję”, którego teraz zabrakło.

W dniu 13 marca Pani Minister Agnieszka Buczyńska odwołała Wojciecha Kaczmarczyka ze stanowiska Dyrektora NIW. To efekt powstania 13 grudnia 2023 rządu koalicyjnego. Pani Minister uznała, że jego wiedza, doświadczenie, kompetencje i zaangażowanie nie są potrzebne. Uzasadnieniem miały być, rzekomo „druzgocące” wyniki kontroli doraźnej przeprowadzonej przez KPRM w NIW w lutym 2024. Rodzi się pytanie: czy powoływanie się na wyniki, przeprowadzonej ad hoc, kontroli, do których ustosunkowaliśmy się w oddzielnym oświadczeniu, jest wystarczającym powodem aby bezrefleksyjnie przekreślić wieloletni dorobek, olbrzymią wiedzę i olbrzymi wkład Wojtka w rozwój społeczeństwa obywatelskiego?

Sektor obywatelski był i, mam nadzieję, ciągle jest miejscem merytorycznego dialogu. To daje nadzieję, że gdy opadnie już kurz po, licznych w tym roku, kampaniach wyborczych, będzie możliwość obiektywnie ocenić to co już osiągnięto w zakresie systemowego wsparcia społeczeństwa obywatelskiego i na tej podstawie rzetelnie i sprawiedliwie ocenić osoby, które się do tego przyczyniły.

 Chcę  podziękować Wojtkowi Kaczmarczykowi za ten  czas, energię i wiedzę jaką poświęcił na stworzenie rządowego systemu wsparcia społeczeństwa obywatelskiego, za 6 lat kierowania NIW a szczególnie za te 3 lata kiedy miałem możliwość i zaszczyt być jego zastępcą w NIW. Wojtku, dziękuję.

Przemysław Jaśkiewicz