Relacja z posiedzenia RDPP

26 lipca 2023 roku odbyło się X posiedzenie plenarne Rady Działalności Pożytku Publicznego (RDPP) VII kadencji. Spotkanie zgromadziło przedstawicieli różnych organizacji społecznych, którzy aktywnie angażują się w działania na rzecz dobra publicznego. Posiedzenie otworzył współprzewodniczący rady Szymon Dziubicki.

Pierwszym punktem posiedzenia były sprawozdania z prac zespołów problemowych. 

Alicja Gawinek pierwsza zabrała głos, zapowiadając, że wszystkie sprawy z okresu wakacyjnego zostaną przeniesione na wrzesień, w tym dyskusje dotyczące zarobków w NGO. Wyznaczyła priorytetowe omówienie niezbędnych zmian dotyczących badań finansowych organizacji pożytku publicznego, które obecnie okazują się zbyt dużym obciążeniem. Zachęciła RDPP do podjęcia prac nad tematem finansowania projektów.

Justyna Ochędzan, przewodnicząca Zespołu do spraw współpracy międzynarodowej, zapowiedziała zaproszenie gości na spotkanie, zachęcając do poruszenia tematu roku 2025 jako roku wolontariatu.

Zespół do spraw Włączenia Społecznego i Przeciwdziałania Ubóstwu, któremu przewodniczy Marzena Pieńkosz Sapieha, organizuje spotkania z Ministrem Rolnictwa w sprawie ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności. Po konsultacjach z markami żywności przywrócono dyskusję nad ustawą oraz omówiono Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa.

Wojciech Jachimowicz przedstawił działania Zespołu do spraw Wolontariatu, Społecznictwa, Mateczników Kultury Ludowej i Patriotyzmu. Omówiono wyniki spotkań, w tym zaopiniowano jeden z programów dotyczący wolontariatu oraz działalności społeczników. Planowane jest kolejne posiedzenie na koniec sierpnia, podczas którego omówione zostaną tematy związane z interwencją i ochroną zwierząt, weterynarią oraz ochroną zabytków i zmianą sposobu finansowania obiektów zabytkowych.

Następnie uwaga Rady została zwrócona na Prezentację założeń programu pilotażowego Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego dotyczącego współpracy międzynarodowej między radami społeczno gospodarczymi. Justyna Ochędzan zachęciła do włączenia się w inicjatywę.

Odbyła się wideo rozmowa z Damiano Scordamaglia, który przedstawił zdalnie 4 podstawowe kryteria, które pozwalają na przystąpienie do sieci. Organizacje muszą tworzyć sieci zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, formułować opinie dla państwa w kontekście krajowym, posiadać odpowiedni status potwierdzony na mocy, a także wykazywać zdolność operacyjną poprzez stały sekretariat zdolny do działania na wniosek państwa.

Program ma na celu ułatwienie i wsparcie komunikacji między Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym a radami krajowymi, wspieranie symetrii między nimi, wzmacnianie poczucia jedności wśród przedstawicieli zorganizowanego społeczeństwa na terenie Europy, a także tworzenie sieci kontaktów na poziomie krajowym i międzynarodowym. Program oferuje różne formy wsparcia, w tym organizację spotkań zarówno poza granicami kraju, jak i w Polsce, z pokryciem kosztów związanych z podróżą, ubezpieczeniem, zakwaterowaniem, wyżywieniem i okazjonalnymi dietami. Limit wizyt wynosi 12 rocznie, trwające maksymalnie tydzień. Koordynacją programu zajmuje się Damiano Scordamaglia, a uczestnictwo jest otwarte dla wyznaczonych przez instytucje członków, którzy mogą również brać udział jako obserwatorzy i zabierać głos na posiedzeniach.

Justyna Ochędzan proponuje organizację spotkań zarówno w Polsce, jak i w Brukseli, zachęcając inne rady zrzeszające społeczeństwo obywatelskie do dołączenia do inicjatywy.

Następnie Dyrektor NIW-CRSO, Wojciech Kaczmarczyk, przedstawił sprawozdanie z działalności instytucji. W minionym roku, jako wsparcie dla społeczeństwa obywatelskiego, przyznano 1348 dotacji o łącznej wartości 219 mln zł. Wspomniane zostało również o 9 programach wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz o zwiększonym budżecie, którego źródłem stało się 4% odpisu od opłat z gier hazardowych (50 mln zł). W sumie w latach 2018-2022 przyznano 5238 dotacji o wartości 908 498 536 zł. Dyrektor przedstawił także podział dotacji na poszczególne województwa.

Podczas dyskusji podniesione zostały kwestie związane z poprawą wsparcia dla niektórych regionów, takich jak województwo opolskie czy podkarpackie. 

Wojciech Jachimowicz poruszył temat aktywności społeczeństwa obywatelskiego i związanego z tym zagadnienia sztucznej inteligencji oraz plagiatów w pisanych wnioskach, które to kwestie będą poddane analizie przez Radę.

Radę zakończyło przedstawienie wyników ewaluacji programów Krajowego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego (KdsPP) w Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (NIW-CRSO).

W 2023 roku przeprowadzono łącznie 7 badań ewaluacyjnych, które skupiły się na ocenie efektywności i osiągnięć następujących programów:

1. Rządowy Program Wsparcia Rozwoju Organizacji Harcerskich i Skautowych,
2. Rządowy Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich,
3. Rządowy Program Wspierania Rozwoju Międzynarodowych Domów Spotkań,
4. Rządowy Program Fundusz Młodzieżowy.

Prezentacja ewaluacji skupiła się na przedstawieniu rezultatów badań, wyciągniętych wniosków oraz napotkanych przeszkód w realizacji tych projektów.

W trakcie dyskusji nad wynikami ewaluacji, szczególną uwagę zwrócono na program Rządowego Wspierania Rozwoju Międzynarodowych Domów Spotkań. Wojciech Jachimowicz zauważył, że wprowadzenie zaplecza gastronomicznego może ograniczyć dostęp dla innych beneficjentów. W związku z tym, potrzebna jest odpowiednia analiza i konsultacja z uczestnikami programu, aby znaleźć rozwiązanie, które równocześnie zapewni wsparcie domom spotkań i jednocześnie nie zaszkodzi innym organizacjom.

Pozostałe programy także zostały poddane analizie, a wnioski z badań ewaluacyjnych mogą przyczynić się do dalszego usprawnienia ich działania oraz dostosowania do potrzeb beneficjentów.

Wojciech Kaczmarczyk zakończył X posiedzenie Rady Działalności Pożytku Publicznego VII kadencji.