Zgodnie z art. 1161 § 1 i 3 KPC poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego wymaga umowy stron, w której należy wskazać przedmiot sporu lub stosunek prawny, z którego spór wyniknął lub może wyniknąć (zapis na sąd polubowny). Zapis na sąd polubowny może wskazywać stały sąd polubowny jako właściwy do rozstrzygnięcia sporu. Brak takiego zapisu skutkuje niemożnością poddania sporu pod rozstrzygnięcie sądu arbitrażowego. Zapis na sąd polubowny powinien być sporządzony na piśmie w formie umowy. Wymóg dotyczący formy zapisu jest spełniony, gdy zapis został zamieszczony w wymienionych między stronami pismach lub oświadczeniach złożonych za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Zgodnie z doktryną i orzecznictwem sądów powszechnych zapis na sąd polubowny nie może być zawarty w sposób konkludentny1. Natomiast brak formy pisemnej zapisu na sąd polubowny nie wywołuje żadnych skutków prawnych, jakie są przewidziane w ustawie, gdy ten zapis istnieje.
Co, jeżeli pomimo istnienia zapisu na sąd polubowny zostanie wszczęte postępowanie przed sądem powszechnym?
Zawarcie zapisu na sąd polubowny powoduje, że wybrany przez strony sąd polubowny staje się właściwy do rozstrzygnięcia sporu, a sąd powszechny traci moc rozstrzygania w tym zakresie.
Jeżeli jednak mimo istnienia zapisu na sąd polubowny strona wniesie sprawę do sądu powszechnego sąd odrzuca pozew lub wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego, jedynie, jeżeli pozwany albo uczestnik postępowania nieprocesowego podniesie zarzut zapisu na sąd polubowny przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy2.
Jedynie zarzut strony o istnieniu zapisu na sąd polubowny przed wdaniem się w spór powoduje, że rozwiązanie sporu nie może nastąpić przed sądem powszechnym. W przeciwnym razie sąd powszechny może bez przeszkód kontynuować postępowanie, aż do wydania wyroku.
źródła:
Zob. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1960 r., sygn. IV CR 874/59.
Art. 1165 § 1 KPC.
Tekst opublikowany we współpracy z Ośrodkiem Analiz Cegielskiego.
Loading ...
