Rada Działalności Pożytku Publicznego

Przewodniczący Komitetu Pożytku Publicznego nadzoruje także pracami Rady Działalności Pożytku Publicznego. Ona także funkcjonuje na podstawie Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Rada jest organem o charakterze opiniodawczo-doradczym, a jej główna przestrzeń działalności polega na konsultowaniu i opiniowaniu projektów ustaw i rozporządzeń dotykających trzeciego sektora. Rada ma trzydzieści dni na ustosunkowanie się do aktów prawnych procesowanych przez Parlament. Jeżeli w tym terminie Rada nie wyrazi swojej opinii, traci możliwość uczestnictwa w pracach legislacyjnych. 

Rada liczy co najmniej dwudziestu członków powoływanych przez Przewodniczącego, z czego co najmniej połowa musi reprezentować organizacje pozarządowe, związki organizacji oraz innych porozumień organizacji pozarządowych. Każdy z członków Rady musi mieć poparcie co najmniej dwudziestu organizacji lub trzech związków stowarzyszeń. Pozostali członkowie są przedstawicielami organów administracji rządowej. Kadencja Rady Pożytku trwa trzy lata. Warto dodać, że na wniosek co najmniej pięćdziesięciu organizacji Marszałek Województwa może powołać Wojewódzką Radę Działalności Pożytku Publicznego. Kompetencje Wojewódzkiej Rady Działalności Pożytku Publicznego są analogiczne do kompetencji ogólnopaństwowej rady. Wojewódzka rada jest uprawniona do wyrażania opinii w sprawach dotyczących funkcjonowania organizacji pozarządowych, w stosunku do uchwał oraz innych aktów prawa miejscowego odnoszących się do trzeciego sektora. Wojewódzka rada może wyrażać opinie w sprawie zlecania zadań publicznych organizacjom, może udzielać pomocy w przypadku sporów pomiędzy pierwszym i trzecim sektorem, może opiniować strategie rozwoju województwa, a także organizować wybory na przedstawicieli organizacji pozarządowych w skład wojewódzkiego komitetu monitorującego.

Sposób powoływania członków Wojewódzkiej Rady Działalności Pożytku Publicznego jest każdorazowo indywidualnie określany w drodze uchwały przez Zarząd Województwa. W skład Wojewódzka Rada powinni wchodzić przedstawiciele organizacji pozarządowych, marszałka województwa oraz sejmiku wojewódzkiego. Łącznie powinno ich być około dziesięciu, natomiast ich kadencja trwa trzy lata25. W ramach reżimu Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie mogą funkcjonować także Powiatowe i Gminne Rady Działalności Pożytku Publicznego. Są one powoływane na wniosek co najmniej pięciu organizacji pozarządowych przez starostę (w ramach powiatu) lub wójta, burmistrza, prezydenta (w ramach gminy). Zakres działalności Powiatowej i Gminnej Rady Działalności Pożytku Publicznego jest znowuż analogiczny do zakresu rad wojewódzkich i ogólnopaństwowej. Są to opiniowanie projektów uchwał i pozostałych aktów prawa miejscowego dotyczącego trzeciego sektora, wyrażanie opinii w zakresie działalności trzeciego sektora, opiniowanie projektów strategii powiatów i gmin, udzielanie pomocy i wyrażanie opinii w przypadku sporów pomiędzy pierwszym, a trzecim sektorem. Rady powiatowe i gminne w przeciwieństwie do rady ogólnopolskiej oraz rad wojewódzkich nie mają trzydziestu dni na zaopiniowanie projektów aktów prawnych oraz strategii, a jedynie czternaście dni. Po tym terminie powiatowa lub gminna rada nie ma możliwości włączenia się w proces tworzenia dokumentów. Jeżeli chodzi o skład lokalnych rad, co najmniej połowa ich członków musi być przedstawicielami organizacji pozarządowych. Skład powiatowej lub gminnej rady zazwyczaj ma osiem osób, w ramach których dwie osoby są przedstawicielami organu uchwałodawczego, dwie osoby są przedstawicielami organu wykonawczego, a cztery osoby to przedstawiciele organizacji pozarządowych.