Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) to jeden z organów doradczych i opiniodawczych Unii Europejskiej. Zasiadają w nim przedstawiciele pracodawców, pracowników, oraz organizacji społecznych i szeroko pojętego społeczeństwa obywatelskiego. Od 2020 roku jednym z członków EKES jest dr Tymoteusz Zych, wiceprezes Konfederacji Inicjatyw Pozarządowych Rzeczypospolitej. Na tym mogłaby zakończyć się ta informacja – gdyby nie fakt, że wobec polskiego reprezentanta toczy się właśnie procedura wyjaśniająca jego poglądy etyczne i polityczne. W artykule wyjaśniamy, dlaczego pewne ugrupowania starają się o wykluczenie członka EKES.
Dr Tymoteusz Zych reprezentuje polskie organizacje pozarządowe w Grupie „Różnorodność Europy”. Jest to jedna z trzech grup, w ramach których funkcjonuje Komitet. Jak możemy przeczytać na stronie EKES:
Specyficzną cechą konstytuującą tożsamość Grupy III jest szeroki zakres kategorii. Członkowie wywodzą się z organizacji rolników, małych przedsiębiorstw, rzemiosła, wolnych zawodów, podmiotów gospodarki społecznej (towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, spółdzielni, fundacji i organizacji niekomercyjnych), organizacji konsumenckich, organizacji działających na rzecz ochrony środowiska czy równego traktowania płci, a także organizacji reprezentujących rodziny, kobiety, młodzież, mniejszości i grupy znajdujące się w niekorzystnej sytuacji, osoby niepełnosprawne, sektor wolontariatu oraz środowiska medyczne, prawne, naukowe i akademickie.
Biorąc pod uwagę powyższe, członkowie tej grupy wywodzą się z bardzo różnych środowisk, tak aby w pełni reprezentowali europejskie organizacje pozarządowe i odzwierciedlali europejską różnorodność podmiotów społeczeństwa obywatelskiego.
Europosłowie skupieni wokół grupy LGBTI Intergroup wystosowali do Prezydium EKES list, w którym domagają się usunięcia dr Tymoteusza Zycha z EKES. Swoje stanowisko argumentują kwestiami dot. światopoglądu wiceprezesa KIPR, zarzucając mu np. działalność w organizacji nieprzestrzegającej praw człowieka, co zdecydowanie mija się z prawdą.
Niedługo później wobec Tymoteusza Zycha zainicjowano procedurę mającą na celu analizę poglądów etycznych i politycznych. W obronie reprezentanta stanęli między innymi europosłowie, którzy także wystosowali do prezydium EKES list.
List członków Parlamentu Europejskiego nie tylko narusza prawne standardy zapisane w traktatach, lecz także zawiera fałszywe i wprowadzające w błąd zarzuty, dające się łatwo zweryfikować
– pisze w swoim oświadczeniu 27 europosłów. Podkreślili także, że rolą EKES-u jest reprezentowanie różnorodnych grup oraz poglądów. Dalej zwrócili uwagę na fakt, że nie ma w prawie unijnym procedury wykluczenia członka EKES. Co więcej, Traktat o Funkcjonowaniu Unii wskazuje jasno, że członkowie EKES „nie są związani żadnymi instrukcjami” oraz „są w pełni niezależni w wykonywaniu swoich funkcji, w ogólnym interesie Unii”.
Próba wywarcia politycznego nacisku w celu wykluczenia przedstawiciela Konfederacji Inicjatyw Pozarządowych Rzeczypospolitej jest niedopuszczalna i niezgodna ze standardami proceduralnymi ustanowionymi w traktatach. – podkreślają Europosłowie.
Bruksela, 12.03.2021
Niniejszy list jest wyrazem naszego głębokiego zaniepokojenia w związku z próbą wykluczenia dr Tymoteusza Zycha z grupy „Różnorodność Europy”, podjętą przez grupę Członków Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES), mającą w praktyce zablokować jego działania w Komitecie z powodów czysto politycznych.
Powyższa interwencja wznosi oczywiste wątpliwości – na pierwszym miejscu powinna być postrzegana jako zakłócenie prerogatyw państw członkowskich UE, w których proponuje się, aby członkowie EKES-u odzwierciedlali różnorodność podmiotów społeczeństwa obywatelskiego. Powołanie dr Zycha zostało pozytywnie zaopiniowane przez Komisję Europejską oraz zatwierdzone przez Radę UE. Na podstawie traktatów, nie istnieje procedura mogąca skrócić czas trwania pięcioletniej kadencji Członka EKES-u.
Rolą EKES-u jest reprezentowanie różnorodnych grup oraz poglądów.
Przyczynia się to do zwiększenia legitymacji demokratycznej oraz skuteczności Unii Europejskiej w umożliwianiu organizacjom społeczeństwa obywatelskiego z państw członkowskich na wyrażanie swoich poglądów na szczeblu europejskim. Pozycja Członka EKES-u zagwarantowana jest przez art. 300 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który stanowi, iż Członkowie Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „nie są związani żadnymi instrukcjami” oraz „są w pełni niezależni w wykonywaniu swoich funkcji, w ogólnym interesie Unii”. Interwencja przeciwko jednemu z członków stanowi zagrożenie dla niezależności i bezstronności innych, niepolitycznych instytucji Unii Europejskiej.
List członków Parlamentu Europejskiego nie tylko narusza prawne standardy zapisane w traktatach, lecz także zawiera fałszywe i wprowadzające w błąd zarzuty, dające się łatwo zweryfikować.
Zwracamy się do Państwa z prośbą, o zajęcie zdecydowanych stanowisk w obronie podstawowej idei EKES-u: że jego Członkowie mogą posiadać odmienne poglądy, które powinny stać się przedmiotem merytorycznych dyskusji. Jesteśmy głęboko przekonani, że demokratyczna i różnorodna społeczność wymaga dialogu, a nie wykluczenia. Próba wywarcia politycznego nacisku w celu wykluczenia przedstawiciela Konfederacji Inicjatyw Pozarządowych Rzeczypospolitej jest niedopuszczalna i niezgodna ze standardami proceduralnymi ustanowionymi w traktatach.
Z tego też powodu jesteśmy poważnie zaniepokojeni niedawnym ogłoszeniem przez prezydium grupy 3 EKES-u procedury mającej na celu analizę poglądów etycznych i politycznych dr Zycha. Niniejszym, zwracamy się z usilną prośbą o natychmiastowe przerwanie wspomnianej procedury.
Z poważaniem
Jorge Buxadé Villalba, MEP | Beata Kempa, MEP |
Prof. Dr. Jörg Meuthen, MEP | Bogdan Rzońca, MEP |
Dr. Sylvia Limmer, MEP | Elżbieta Kruk, MEP |
Dr. Gunnar Beck, MEP | Elżbieta Rafalska, MEP |
Markus Buchheit, MEP | Hermann Tertsch, MEP |
Dr. Maximilian Krah, MEP | Joachim Brudziński, MEP |
Guido Reil, MEP | Kosma Złotowski, MEP |
Dr. Nicolaus Fest, MEP | Ryszard Czarnecki, MEP |
Lars Patrick Berg, MEP | Ryszard Legutko, MEP |
Bernhard Zimniok, MEP | Tomasz Poręba, MEP |
Joachim Kuhs, MEP | Waldemar Tomaszewski, MEP |
Anna Zalewska, MEP | Zdzisław Krasnodębski, MEP |
Izabela-Helena Kloc, MEP | Patryk Jaki, MEP |
Jacek Saryusz-Wolski, MEP |