Działalność analityczna jest trudnym i zarazem bardzo istotnym obszarem działalności organizacji pozarządowych na całym świecie. Dostarczanie społeczeństwu merytorycznych treści i wyjaśnień otaczającego nas świata oraz stawiania śmiałych tez odnoszących się do strategicznych kierunków rozwoju kraju, gospodarki i społeczeństwa to bardzo wymagające zajęcie, którym zajmuje się coraz więcej NGO`ów w Polsce. Niezależność tych podmiotów, wysoka jakość analiz i publikacji oraz zasięg oddziaływania to podstawowe czynniki sukcesu na rynku prac merytorycznych. Think tanki są zakładane przede wszystkim przez grona eksperckie oraz organizacje, które na fali swoich dotychczasowych projektów kierunkują swoje działania w stronę prac merytorycznych.
Jednym z największych wyzwań stojącym przed 3-cio sektorowymi centrami analiz to zbudowanie bazy sprawdzonych ekspertów oraz stałych odbiorców swoich prac. W wielu wypadkach procesy te są bardzo długie i wymagające a przebicie się do tzw. mainstreamu trwa bardzo długo. W dobie massmediów i zalewu informacji dostarczanie treści długich, analitycznych i pisanych fachowym warsztatem jest dodatkowo utrudnione.
Jednym z przykładów takich podmiotów jest Centrum Analiz Fundacji Prospekt, które od ponad roku rozwija swoją działalność ekspercką na pomorzu. Głównym obszarem badawczym tego centrum jest merytoryczne wspieranie przedsiębiorczości i tłumaczenie zjawisk ekonomiczno-prawnych. Fundacja podejmuje się komentowania zmian prawnych w obszarze gospodarczym, tworzenie ekosystemów biznesowych oraz badań bieżących zjawisk ekonomicznych. W czasie pandemii jednym z najważniejszych punktów zainteresowań była praca zdalna, w ramach której Fundacja podjęła się analizy przepisów telepracy, weryfikacji potrzeb przedsiębiorców z nią związanych oraz aktywności gospodarczej w sieci.
Jednym z ostatnich tematów, który bada jest działanie szerokorozumianych instytucji otoczenia biznesu. Fundacja przeprowadziła badanie tych instytucji w skali całego kraju sprawdzając efektywność ich wsparcia dla przedsiębiorców oraz szukając ich problemów funkcyjnych i wyzwań z jakimi mierzą się we własnej działalności. Rekomendacje dla tych instytucji zawarte w wskazują podstawowe kierunki zmian jakie wynikają z przeprowadzonych badań z uwzględnieniem ich głównego celu jakim jest wspieranie przedsiębiorczości na każdym etapie rozwoju.
17 grudnia 2020 odbędzie się zdalna konferencja „Efektywne Instytucje Otoczenia Biznesu”, podczas której zostaną zaprezentowane główne rekomendacje oraz założenia raportu Centrum Analiz. Ponad to podczas konferencji w panelach przedsiębiorców oraz otoczenia biznesu zaproszeni goście z całej Polski będą rozmawiać o kluczowych kwestiach współpracy obu tych stron ekosystemu gospodarczego. Fundacja chce aby wynikiem konferencji było zweryfikowanie dotychczasowej współpracy oraz wyznaczenie zaktualizowanych kierunków rozwoju przedsiębiorczości w Polsce. Zapisy na konferencje pod linkiem:
https://www.prospekt.org.pl/event-details/efektywne-instytucje-otoczenia-biznesu
Innym ciekawym podmiotem działającym w tym obszarze jest Centrum Analiz Klubu Lidera RP. Inicjatywa tworzenia prac merytorycznych w tej organizacji zrzeszającej absolwentów Akademii Lidera RP to kolejny obszar, w który aktywnie chce się zaangażować ta organizacja. Istotną korzyścią jest to, że już teraz dysponuje dużym potencjałem eksperckim złożonym z licznych absolwentów Akademii. W większości są to młodzi ambitni przedstawiciele środowisk akademickich oraz młodzi naukowcy. Dotychczas ten think tank podjął się stworzenia m.in. raportu o wpływie COVID-19 na społeczeństwo i gospodarkę Polski oraz analizy polityk młodzieżowych w wybranych krajach europejskich. Duży potencjał kadrowy oraz szeroki wachlarz tematyczny może w przyszłości skutkować powstaniem bardzo silnego, wielowątkowego i wpływowego centrum analiz młodych ludzi. Jest to też świetna możliwość do szlifowania warsztatu eksperckiego przez te osoby. Wszak pisanie profesjonalnych prac analitycznych wymaga znacznych umiejętności zarówno analitycznych, formułowania wniosków jak i weryfikacji źródeł.
„Tematy, którymi będzie zajmował się think tank, to głównie obecne wyzwania społeczno-gospodarczo-polityczne w Polsce, ale tez w środowiskach lokalnych. Oczywiście nie wykluczamy współpracy komercyjnej z różnymi parterami biznesowymi przy konstruowaniu tematyki raportu.
Dużym atutem naszej organizacji jest dywersyfikacja zainteresowań i specjalistów, posiadamy ekonomistów, lekarzy, prawników, inżynierów co daje duża swobodę w doborze tematów.” zauważa Karol Jędruszek, koordynator Klubów Lidera Rzeczypospolitej.
Aktywny na polu analitycznym jest również think tank działający w ramach Stowarzyszenia KoLiber, który istnieje już od wielu lat, jednak dopiero niedawno rozpoczął bardziej proaktywne działania merytoryczne. Wśród zainteresowań tego podmiotu jest przede wszystkim analizowanie zmian prawnych w obszarze gospodarczym oraz rekomendowanie własnych rozwiązań o charakterze wolnorynkowym i prorozwojowym. W ostatnim czasie to centrum analiz podjęło się tematów m.in. CIT-u estońskiego w polskim wydaniu, zmian w kodeksie spółek handlowych oraz oczekiwań rynku pracy wobec młodych ludzi. Są to bardzo istotne obszary badań i zmian, gdyż prawo gospodarcze w Polsce jest na wielu płaszczyznach nazbyt sformalizowane i zbiurokratyzowane, co znacznie blokuje potencjał rozwoju gospodarczego naszego kraju.
Podsumowując warto docenić wzrost aktywności podmiotów 3 sektora w działalność think tankową, dostarczanie decydentom gotowych raportów i analiz znacznie wspiera proces decyzyjny i pozwala na tworzenie lepszego prawa co docelowo może m.in. uwolnić przedsiębiorczość Polaków. Jest to też świetna okazja do ćwiczenia warsztatu analitycznego i dostarczania społeczeństwu merytorycznych argumentów do dyskusji nad losami i kierunkami rozwoju. W środowisku fakenewsów oraz coraz większego skomplikowania procesów prawnych i ekonomicznych jest to bardzo znaczący obszar działalności. Wzorem mogą tutaj być amerykańskie lub też niemieckie think tanki, które aktywnie tworząc nowe opracowania i podejmując się analiz wielu tematów dostarczają wysokojakościowych treści wspierając tym samym rozwój swoich krajów i środowisk.
Tomasz Rykaczewski